Hondenspel in balans

Honden die samen spelen; een genot om naar te kijken. Als het spel in balans is, is dat voor alle partijen een fantastische sociale bezigheid. Maar wanneer is spel geen spel meer en kan het beter zijn om in te grijpen?

Het antwoord op deze vraag is eigenlijk heel simpel en staat hierboven ook al genoemd. Belangrijk is dat spel in balans is. Wanneer het evenwicht verstoord is en er op korte termijn ook geen nieuw evenwicht lijkt te komen, dan kunnen wij als mensen onze honden een handje helpen door de honden uit elkaar te halen.

Vindt hij andere honden leuk?

Belangrijk is om allereerst te ontdekken of je een hond hebt die überhaupt graag in (fysiek) contact wil komen met andere honden. Sommige honden willen alleen aan elkaar snuffelen en vervolgen dan weer hun eigen weg. Andere hebben helemaal geen behoefte aan interactie en zijn bijvoorbeeld alleen gefocust op een bal. En dan heb je nog de ‘relnichten’ die het het liefst zo gezellig mogelijk hebben met iedereen en graag fysiek met in elkaar in contact willen zijn.

Heb je een hond die aansluit bij de eerste twee voorbeelden, dan doe je een hond waarschijnlijk geen plezier met een uitje naar de hondenspeeltuin. Honden die wil graag even willen snuffelen, voelen zich vaak het prettigst in bijvoorbeeld een (losloop)bos. Ze komen een hond tegen, schudden elkaar als ware even de hand en lopen weer door. Honden die helemaal geen interactie willen met andere honden, doe je vaak geen plezier met het opzoeken van andere honden. Dit kan komen door een trauma, door fysieke ongemakken of door genetische aanleg/karakter. Houdt hier rekening mee door de confronterende situaties niet op te zoeken. Uiteraard kan je je hond wel leren andere honden te negeren, maar dat is in een losloopgebied soms best lastig voor je hond.

Wat voor type hond heb je?

Wanneer je een hond hebt, die graag interactie wil met andere honden, dan kan je gaan kijken naar wat voor type hond je hebt. Je hebt bijvoorbeeld de types bulldozers die het liefst hun hele gewicht in de strijd gooien om contact te maken. Het is dan ook zaak om een speelmaatje uit te zoeken, dat ongeveer dezelfde energie en eenzelfde aantal kilo’s heeft.

Ook zijn er honden die het liefst gewoon lekker hard willen rennen en een soort tikkertje spelen. Interactie is leuk en af toe happen met de bekken naar elkaar ook, maar ze hoeven niet zonodig fysiek interactief aan de slag.

Je kunt je wellicht voorstellen dat wanneer twee verschillende honden zoals hiervoor beschreven, elkaar tegenkomen, er miscommunicatie kan ontstaan. Ze willen allebei wel, maar ze spreken een andere taal. Van beide vraagt dat goed de hondentaal leren lezen. Wanneer ze beide elkaars grenzen respecteren, kan er mooi spel ontstaan. Kennen ze de hondentaal (nog) niet, niet voldoende of vinden ze het spel dat de ander speelt volgens zijn of haar spelregels echt niet leuk, loop dan vooral verder.

Sociale vaardigheden

Sociale vaardigheden zijn (dus) belangrijk. Pups leren deze sociale vaardigheden voornamelijk van honden die volwassen zijn. Een volwassen hond in balans zal een pup begrenzen indien nodig en uitnodigen tot interactie op een wijze die passend is voor onzeker of angstig gedrag. Pups kunnen dit nog niet aan elkaar leren en meestal is een pup-pup-situatie dan ook niet in balans. Uiteraard zijn er altijd uitzonderingen en kan puppyspel ook gewoon wél ontspannen zijn.

Om en om

Wanneer honden fysiek aan het spelen zijn, is het goed om in de gaten te houden dat beide (alle) partijen een sociaal vaardige rol aannemen. Daarmee bedoel ik dat het geen probleem hoeft te zijn als de ene hond de andere hond eens een keer op zijn rug legt. Het verhaal wordt anders als de andere hond erboven gaat staan, blijft grommen en de onderliggende hond strak in de houdgreep houdt. Ook dat zou een keer kunnen gebeuren, maar als dezelfde hond steeds opgejaagd en neergehaald wordt, dan is het in elk geval voor onderliggende hond niet leuk. Ook de hond die ‘jaagt’ ervaart bij het vaker kunnen vertonen van dit gedrag een soort succes wat hij graag wil herhalen.

Evenwicht kan je bijvoorbeeld aflezen aan:

• De ene keer ligt de ene hond onder en de andere keer de ander
• Er wordt voldoende tijd genomen om tussendoor te pauzeren, bijvoorbeeld door water te drinken, te snuffelen of rustig bij elkaar staan of liggen
• Honden rennen achter elkaar aan in een ontspannen modus
• Als er een hond wat minder hard rent of stopt, dan reageert de ander daar ook op
• Er is tussendoor een spelboog (uitnodiging tot spel waarbij de hond door zijn voorpoten zakt, te zien)

Ingrijpen kan nodig zijn wanneer:

Alles hangt altijd af van de context. Met context bedoel ik bijvoorbeeld: leeftijd, hormonen, stress, vermoeidheid, fysieke plek en eerdere ervaringen. Blijf dus goed kijken naar wat er zich afspeelt, wat de gemoedstoestand van je hond was en is en of je gedrag van je hond herkent of nieuw gedrag ziet. Deze opsomming is slechts een indicatie en de lijst is zeker niet volledig.

• Je/ een hond raakt vermoeit en de andere honden gaan nog in volle intensiteit door
• Er is één hond die steeds onderop ligt en die geen kans krijgt om in beweging te komen
• Er is een hond/ zijn honden die andere honden zo hard mogelijk opjagen
• Het speelse grommen wordt steeds een beetje harder en fanatieker
• Mensen met een bal gaan gooien terwijl er honden zijn met prooinijd
• Je/ een hond kruipt steeds tussen je benen
• Je/ een hond geeft tekenen van angstagressie (lage houding met snappen/bijten)
• Je/ een hond walst alle honden fysiek plat
• Je/ een hond is alleen maar aan het rijden op andere honden
• Je hond vertoont gedrag dat je nog niet eerder gezien hebt

Samen uithijgen in een pauzemoment

Tot slot

Wanneer honden intens met elkaar spelen, is de fysieke belasting groot. Voor jonge honden, oudere honden en honden met blessures, is het dan ook belangrijk om de duur van het spel aan te passen. Tien minuten intensief spelen is topsport en vraagt een goede conditie en spieropbouw. Pas de tijd van het spel dus aan, aan wat je hond aankan.