Ik ben zo weer terug!

In ons leven is het soms nodig dat onze hond even alleen moet zijn. Om hier later geen problemen mee te krijgen zoals verlatingsangst, is het belangrijk om dit goed op te bouwen. Als je een jong pup net bij zijn moeder en zijn broers en zussen ophaalt, dan is je hond niets anders gewend dan dat hij altijd honden om zich heen heeft. Als je aandacht wil, dan piep je even en dan komt er altijd wel iemand. Dat geeft vertrouwen en veiligheid. Hij kent niet anders dan dat.

Verlatingsangst

En van het ene op het andere moment, moet hij het zelf maar redden in een hele nieuwe wereld. Wanneer je dan je puppy of je volwassen hond zonder enige vorm van opbouw plotseling een lange tijd alleen achter laat, dan is de kans groot dat je hond dat niet gaat trekken. Een pup zal in paniek zijn over waar zijn nestgenoten nu gebleven zijn. Wanneer je een pup nu zou zomaar in een bench stopt en maar wacht totdat hij stil is, dan heb je een grote kans dat alleen zijn een stressbron gaat worden. De pup kan dan verlatingsangst ontwikkeld wat zich  kan zich uiten in janken, blaffen, spullen slopen, geen water willen drinken, niet eten, vergrote pupillen, de hond loopt steeds heen en weer of onzindelijkheid. 

Desensitisatie

Hoe je je hond geleidelijk blootstelt aan het alleen zijn, kan op verschillende manieren. Belangrijk is dat je altijd blijft kijken naar je hond. Kan je hond het aan? Blijft je hond ontspannen? Wat bepaalt of de stappen richting naar het alleen zijn, ged zijn, worden bepaald door of de hond zich tijdens blootstelling veilig voelt. Dit hangt af van veel factoren: de stemming van de hond, hoe gestrest hij die dag is, hoeveel prikkels hij hiervoor heeft moeten verwerken, etc. Dit kan iedere dag anders zijn.

Desensitisatie gaat om op tijd stoppen met de blootstelling, vóórdat de hond gespannen is. De reactie van de hond bepaalt hoe groot een stap is.

Voorbereiding

Zorg ervoor dat je hond rustig is en dat voldaan is aan zijn primaire behoeften zoals poepen, plassen, eten en drinken. 

Maak de ruimte waarin de hond zich begeeft veilig en puppyproef. Hoewel een bench nog veel gebruikt wordt, is voor de hond wel een erg kleine ruimte als hij daar langer in moet zijn. Een kamerkennel kan uitkomst bieden, maar als het lukt kan je zeker in het begin als je maar kort weg gaat en als de hond ergens lekker ligt, hem ook daar kunnen laten liggen

Stimuleer zelfstandigheid

Naast jullie gezamenlijke activiteiten is het belangrijk dat je hond zichzelf kan vermaken en tot rust kan komen. Het lijkt een vanzelfsprekendheid, maar er zijn honden die hun eigenaar de hele dag in de gaten houden en het liefst ook achtervolgen. Je hebt een voorsprong in het leren alleen zijn als je een hond hebt die uit zichzelf ergens rustig kan gaan liggen en niet de hele tijd met jou bezig is.

Overbinding

Wanneer jouw hond de hele tijd bij jou wil zijn, dan is er wellicht sprake van overbinding. Bij een gezonde binding ben je aanhankelijk en zelfstandig in de goede dosis. Je kan je prima vermaken als je mens even uit beeld verdwijnt, maar het voelt wel erg fijn wanneer ze er weer bij zijn.

Bij ongezonde binding kan in hoofdlijnen drie verschillende strategieën ontwikkelen.

1. Geen sociaal contact met je mensen aangaan en jezelf helemaal wegtrekken. Dit komt gelukkig niet vaak voor – in ieder geval niet langdurig. Dit zie ik bij honden die van geen positieve associaties met mensen hebben mogen genieten tijdens hun puppytijd.
2. Overstuur raken zodra je mens uit zicht verdwijnt. Hier is er dus sprake van overbinding. Dit ligt soms achter een verlatingsproblematiek.
3. Bij ongezonde binding kan je ook felle bezitterigheid vertonen: je mens is zo een belangrijke bron van veiligheid voor je dat je die fel verdedigt.

Het kan dan meer tijd en energie vergen om een dergelijke hond te leren alleen te zijn. Je kunt dan hulp inschakelen van een professional als je het zelf niet voor elkaar krijgt.

Creëer een veilige plek

Om je hond te stimuleren in zijn mand, op een hondenbed of in een puppyren te gaan liggen, kun je hem op die plek bijvoorbeeld een Kong of een lekkere kauwstaaf te geven. Dit zorgt ervoor dat je hond het liggen op die plek associeert met iets positiefs.

Wanneer je hond zichzelf prima kan vermaken, dan kun je ook makkelijk even de kamer uit gaan en even iets voor jezelf gaan doen. Je hond leert dan dat je af en toe verdwijnt en weer terugkomt. Hij kan je ook nog gewoon horen en vindt het helemaal prima, hij ligt te slapen of is bezig met zijn snack. Zo leert hij al een beetje op zichzelf te zijn.

Wanneer dit goed gaat, kan je dit steeds een beetje langer opbouwen. Een camera in huis plaatsen kan handig zijn om te zien of de hond ook echt rustig is als je weg bent. 

Mijn hond vindt het echt heel moeilijk om alleen te zijn

Mocht een en ander moeizaam gaan of je hond heeft al een vorm van verlatingsangst ontwikkeld; dan kan je aan de slag met onderstaande training.

Leer je hond dat jouw vertrek niet iets vervelends is

Deze stap vraagt een investering qua tijd en energie. Deze fase kan wel een paar weken duren en vaak zelfs ook langer. Waneer deze fase goed verloopt, dan zal je hond geen problemen hebben met je vertrek. 

Het vertrekken van huis gaat meestal gepaard met voorspelbare handelingen:

1. schoenen aandoen
2. naar de kapstok lopen
3. jas aandoen
4. sleutels en tas pakken
5. deur openen
6. vertrekken

Deze handelingen kunnen als een soort trigger werken voor je hond. Hij ziet bijvoorbeeld dat je je schoenen aan doet en raakt dan al in de stress, want hij beseft dat je van huis weg gaat. Deze emotie wil je koste wat kost voorkomen! Met behulp van klassieke conditionering kun je ervoor zorgen dat je hond zich veilig voelt en er geen punt van maakt dat je vertrekt.

De training

Je kiest voor deze training een neutraal voorwerp; iets was hij nog geen waarde aan hecht. We gaan in een trainingssessie dit neutrale voorwerp stapsgewijs koppelen aan de bovenstaande handelingen. Het is belangrijk dat de hond begrijpt dat dit een oefening is en dat je niet echt zult vertrekken, maar het moet er wel echt uit zien. Het neutrale voorwerp wordt samen met een woord ingezet als veiligheidscue.

Stap 1

Het is belangrijk dat je hond ziet wat je doet. In ons voorbeeld kiezen we voor de woorden “tot zo”. Nu pakken we het voorwerp erbij. In ons voorbeeld kiezen we voor een kaars en daar zwaaien we even mee. Vervolgens doe je je schoenen aan, terwijl je hond naar je kijkt vanuit zijn mand. Zodra je je schoenen aan hebt, zeg je “klaar!”. De kaars verdwijnt en je gaat verder met andere dingen.

Dit herhaal je later op de dag nog een keer en je blijft dit herhalen totdat de hond geen interesse meer toont. Het boeit hem niet dat jij je schoenen aan doet en dat is goed! Het is belangrijk dat je hond ontspannen blijft!! Zodra je merk dat je hond spanning begint te krijgen, dan stop je de sessie meteen door het woord "klaar" te zeggen.  

Stap 2.

Wanneer je de eerste stap goed hebt doorlopen, voeg je een extra handeling toe. Nadat je je schoenen aan hebt gedaan, loop je naar de kapstok. Daar zeg je “klaar!” en de sessie is weer voorbij.

Stap 3 tot en met 6

Steeds wanneer een stap goed is gegaan, kun je het verder gaan uitbreiden. Je begint wel steeds met de stap waar je was gebleven, deze herhaal je dan nog een keer.

Opbouwen van afwezigheid

Stappen 1 tot en met 6 kun je in ongeveer een week doorlopen. Als dit goed gaat, dan kun je de duur van je afwezigheid gaan oprekken. Ook dit doe je weer in stappen. Je start met het opbouwen per minuut. Voorkom dat je te grote stappen zet! Heb geen haast. Het verschilt per hond hoe snel dit kan gaan. Ga ervan uit dat dit weken gaat duren, dus neem er de tijd voor. Zet eventueel weer een stap terug als je merkt dat het te snel gaat voor je hond. Wanneer je hond steeds alert blijft, dan is dat een teken dat het hem nog te veel bezig houdt. De bedoeling is dat het hem op een gegeven moment niet meer boeit wat jij aan het doen bent.

Aandachtspunten

• Voorkom dat je je hond te lang alleen moet laten gedurende deze opbouw. Want dan bestaat de kans dat je training geen effect heeft. Vraag iemand om even op je hond te passen, breng je hond naar een oppas of neem je hond mee als dat kan.
• Wat als je écht een keer weg moet en je hond alleen moet laten? Doe dat dan zonder gebruik te maken van “tot zo” en de kaars. De hond ziet dan wat het onderscheid is tussen de trainingssessie en een echt vertrek. De kaars is een signaal dat er geen enge dingen gaan gebeuren. Het voorspelt veiligheid.

Rustig thuis komen

Wanneer je weer terug komt, dan zal je hond (zeker na en langere tijd) blij zijn dat je er weer bent. Blijf ook in deze situatie rustig. Begroet je hond rustig en doe vooral niet hysterisch. De hond leert dat thuis komen geen big deal is. Het hoort er gewoon bij. Zodra je rustig op de bank zit met je hond, dan kun je natuurlijk alsnog knuffelen en spelen.